Xác định thời vụ ghép cây cam
Miền Bắc nên ghép vào vụ Xuân (tháng 3 - 4) và vụ Thu (tháng 8 - 9) khi thời tiết khô ráo.
Ở miền Nam, do không trải qua mùa đông nên việc nhân giống cây có múi có thể thực hiện quanh năm. Tuy nhiên những lúc mưa, bão tránh ghép để tránh nước mưa ảnh hưởng đến mắt ghép.
Chuẩn bị gốc ghép
Chọn giống làm gốc ghép
Hiện nay có nhiều giống để chọn làm gốc ghép cho cây có múi. Theo khuyến cáo của các chuyên gia đầu ngành, chúng ta có thể dùng bưởi chua để làm gốc ghép cho các loại bưởi, dùng cây chấp hoặc cam 3 lá để ghép cho các loại cam và quýt.
Thành phần nền đất gieo hạt gốc ghép: gồm 1/3 đất màu + 1/3 cát vàng + 1/3 mùn hữu cơ được hấp khử trùng bằng hơi nước nóng 100°C trong 60 phút.
Xử lý hạt giống
Hạt còn ngủ nghỉ cần xử lý: dùng nước oxy già H2O2 3% ngâm trong 12 giờ, hoặc axit giberenic 500 ppm ngâm trong 3 giờ, hoặc ngâm trong dung dịch Hydroxitnari (NaOH) 5% 30 phút.
Hạt hết ngủ nghỉ: Ngâm hạt trong nước ấm 56°C (3 sôi, 2 lạnh) trong 10 phút, sau đó vớt ra đem rửa sạch. Tiếp tục ủ hạt trong môi trường ẩm độ 85 - 90% khoảng 30 phút.
Gieo hạt: khoảng cách gieo hạt là 3 cm x 3 cm. Gieo xong lấp hạt 1 cm bằng đất nhỏ mịn, sau đó dùng ván ấn chặt mặt luống. Tưới nước đủ ẩm hàng ngày.
Chăm sóc cây con
Khi cây có 4 lá thật, bắt đầu phun phân bón lá để thúc cây sinh trưởng khoẻ (dùng loại phân bón lá có các nguyên tố vi lượng).
Cây con cao 12 - 15 cm có 5 - 6 lá thật là đủ tiêu chuẩn ra ngôi, cây được chuyển qua giai đoạn ra ngôi chờ ghép.
Kỹ thuật ra ngôi và chăm sóc cây con chờ ghép: Cây con gốc ghép được cấy vào các túi bầu polyetylen đựng hỗn hợp nuôi cây.
Hỗn hợp trong túi bầu ươm cây con gồm: 1/3 đất màu + 1/3 cát vàng + 1/3 mùn hữu cơ + 100 gram phân NPK/bầu.
Túi bầu: Dùng túi polyetylen màu đen, kích cỡ 16 cm x 35 cm.
Tiêu chuẩn cây gốc ghép: Chiều cao cây 40 - 50 cm, đường kính gốc đạt 0,3 cm. Cây mọc thẳng, khoẻ mạnh, không bị sâu bệnh hại.
Chuẩn bị mắt ghép, cành ghép sạch bệnh
Chọn cây mẹ từ cây giống sạch bệnh (S1) đã được đăng ký hoặc chọn cây mẹ lấy mắt ghép ít nhất đã có 5 năm cho quả, cây sinh trưởng tốt, cho năng suất cao và ổn định, chất lượng quả ngon. Đặc biết là cây lấy mắt ghép không bị nhiễm bệnh vàng lá. Chỉ lấy những mắt trên các cành khỏe, lấy mắt ở phần giữa dài khoảng 20 cm cho 5 - 6 mắt ghép.
Mắt ghép
Mắt ghép phải được lấy từ các cây S1, là dòng vô tính được chọn lọc có năng suất cao, chất lượng tốt và đúng giống. Cây lấy mắt ghép cần dừng bón phân trước khi ghép 15 ngày.
Chỉ dùng mắt thức (mắt đã nổi rõ), không lấy mắt ghép trên cành còn non (cành phải được 3 tháng tuổi trở lên).
Chọn cành ghép
Tuổi cành 3 - 4 tháng.
Chọn và cắt cành trên mọi phía của tán cây.
Số cành cần sử dụng được lấy đồng đều trên lô.
Một cành ghép khoảng 10 mắt, chọn những mắt có cuống lá to, mầm lá trương phồng. Cành tốt nhất là lấy từ cây có ít nhất 6 năm tuổi, từ các cành nhỏ hình trụ, tròn hoặc tiết diện hình tam giác và có một năm tuổi (cành không có nhiều gốc cạnh) xuất xứ từ những chồi mới mọc trong năm đó. Các nhánh non trẻ hơn cũng có thể ghép nếu sử dụng ghép nêm.
Cành ghép phải được cắt rời bằng kéo tỉa có khử trùng, khử trùng bằng cách ngâm trong nước javel thương mại 12 độ Clo nguyên chất.
Lá được cắt sát cuống lá, sau đó gom thành từng nhóm 20 - 25 cành, bọc trong vải mùng ẩm, dán nhãn và có ghi số hiệu của cây mẹ và giống cây, sau đó được ngâm trong dung dịch Benomyl 5% để khử trùng bề mặt.
Sau khi lau và để khô dần trong chỗ mát. Nếu chưa sử dụng cần phải bịt kín 2 đầu của cành ghép bằng sáp hoặc parafine và giữ trong bao polyetylen hàn kín.
Nhiệt độ thích hợp bảo quản cành ghép là 10°C, độ ẩm 75 - 90%.
Chuẩn bị các dụng cụ phụ trợ khác
Dao ghép sắc bén.
Băng keo ghép cây tự dính và phải khử trùng dao ghép giữa các lần ghép.