Để trồng xoài được thuận lợi, cây nhanh hồi phục sau trồng, cần phải xác định mật độ phù hợp từng giống, đắp mô, đào hố, xử lý hố trồng, bón lót, chuẩn bị cây giống đúng theo hướng dẫn.
Xác định khoảng cách trồng cây
Xoài là cây ưa sáng và có trái ở chồi tận cùng ngoài tán cây. Nếu trồng quá dày, cây sẽ che rợp lẫn nhau dẫn đến năng suất thấp nhưng trồng quá thưa những năm đầu vườn xoài sẽ có sản lượng thấp.
Xoài thường trồng với khoảng cách hàng cách hàng 6 m, cây cách cây từ 5 - 6 m.
Trồng hàng đơn, mặt liếp rộng 5 - 6 m, trồng giữa hàng, cây cách cây 5 - 6 m.
Trồng hàng đôi, mặt liếp rộng 8 - 9 m, trồng hàng cách hàng 6 m, cây cách cây 5 - 6 m.
Một số giống xoài cây nhỏ, tán hẹp khoảng cách cây cách cây từ 4 - 5 m.
Vùng đất cao, cây cho tán lớn và tuổi thọ cao hơn, trồng mật độ thưa hơn.
Chuẩn bị mô, hố, phân bón lót
Đắp mô và bón phân lót:
Đắp mô được thực hiện ở những vườn:
Vườn đào mương lên liếp nhưng có độ cao thấp, liếp dễ bị ngập hay bị úng khi có mưa, những vườn lên liếp có lớp đất mặt mỏng nhưng lớp đất dưới không tốt, hoặc có ít phèn
Vườn chuyển đổi từ ruộng lúa, tận dụng mặt bằng từ ruộng trồng lúa, những vùng đất thấp ít bị ngập úng….
Cách làm mô:
Trước khi đắp mô, nên xới nền đất để giúp cho rễ xoài có thể phát triển xuống sâu hơn.
Đất đắp mô gồm: 2 - 3 phần đất, 1 phần phân chuồng hoặc phân hữu cơ hoai mục, tro trấu (10 - 20 kg phân chuồng hoai), trộn thêm phân lân (khoảng từ 0,5 - 1 kg), vôi (khoảng từ 0,5 - 1 kg), những nơi có mối trộn thêm thuốc diệt mối.
Đất đắp mô tốt nhất là lớp đất mặt hoặc đất phù sa sông đã để khô ít nhất một tháng.
2 cách đắp mô:
Hỗn hợp trên được trộn đều đắp thành mô.
Hoặc lớp bên ngoài đắp đất, lớp giữa mới trộn với phân, vôi và thuốc trừ sâu.
Mô thường đắp thành hình tròn có đường kính 50 - 60cm, cao 30 - 50 cm tùy theo địa hình cao hay thấp và hàng năm nên bồi mô rộng ra để giúp cho rễ xoài phát triển.
Khoảng cách mô là khoảng cách trồng giữa các cây.
Lưu ý: Việc chuẩn bị mô trồng nên thực hiện trước khi trồng xoài 1 - 2 tháng để cho đất trong mô được ổn định.
Đào hố và bón phân lót
Đào hố được thực hiện ở những vườn:
Vườn trồng ở Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, Trung Bộ, đất cao, thoát nước tốt.
Vườn đào mương lên liếp đất không phèn, đất có độ dày tầng mặt khá, đỉnh lũ vừa phải kết hợp việc trồng xen hoa màu.
Cách làm hố:
Đào hố trồng trên liếp rộng 30 cm, sâu 50 cm.
Các vùng khác kích thước hố: 60 - 80 cm x 60 - 80 cm x 60 - 80 cm.
Khi đào hố xong, để lại 2/3 lớp đất mặt sang một bên miệng hố
Bón phân lót và xử lý hố trước khi trồng:
Xác định lượng phân bón lót gồm: Phân hữu cơ (phân chuồng hoai, phân xanh, phân rác ủ...) đã được ủ hoai mục: 10 - 20 kg/hố; Phân lân (super lân hoặc lân nung chảy): 0,5 - 1 kg/hố; Vôi: 0,5 - 1 kg/hố.
Chuẩn bị thêm thuốc trừ sâu có hoạt chất Abamectin và thuốc trừ bệnh có hoạt chất đồng.
Cách bón: Vôi được rắc xuống đáy hố và xung quanh thành, miệng hố. Trộn đều lớp đất mặt với toàn bộ lượng phân bón và thuốc trừ sâu, thuốc bệnh cho tất cả xuống hố trồng rồi nén chặt. Sau đó tưới đẫm nước cho hỗn hợp được phân hủy nhanh. Để 20 - 30 ngày sau mới trồng.
Lưu ý:
Ở những nơi thoát nước tốt như đất đỏ bazan, đất thịt pha cát chỉ cần lấp đầy hố để sau khi tưới nước đất lún xuống mặt hố sẽ hơi thấp hơn mặt đất bình thường khoảng 10 - 15 cm.
Đối với vùng đất thoát nước kém thì phải lấp đất cao hơn mặt hố từ 10 - 15 cm, sau khi tưới nước, đất lún xuống bằng mặt đất tự nhiên là vừa.
Cho vào hố 2 - 3 kg hỗn hợp phân hữu cơ hoai trộn với đất và đặt cây trồng.
Chuẩn bị cây giống
Lựa chọn cây giống:
Cây đúng giống, sinh trưởng và phát triển đồng đều, không phân ly.
Cây không bị sâu bệnh. Giống cây có năng suất cao, chất lượng tốt.
Cây giống thích nghi với điều kiện trồng trọt ở địa phương và đạt tiêu chuẩn quy định.
Xác định lượng cây giống:
Căn cứ vào khoảng cách trồng và diện tích trồng để chuẩn bị đủ số lượng cây giống.
Cây giống lấy về chưa trồng ngay thì phải được bảo quản như trong vườn ươm. Bằng cách: tưới nước đủ ẩm, để nơi thoáng mát, tránh tình trạng để ngoài nắng nóng sẽ ảnh hưởng đến rễ cây.