Chuẩn bị trước gieo hạt
Chuẩn bị dụng cụ:
Để tiết kiệm hạt giống, công chăm sóc cây giai đoạn đầu và tăng độ đồng đều cây, bạn nên sản xuất cây con trong khay xốp hoặc khay nhựa có kích thước 60 x 45 cm với số lượng 72 - 84 hốc/khay.
Khay cần có các lỗ bầu, đường kính 3,0 - 4,0 cm.
Trước khi gieo hạt, bạn cần chuẩn bị các vật dụng như: Khay gieo hạt, doa tưới nước.
Lưu ý: Trước mỗi lần gieo hạt phải tiến hành khử trùng dụng cụ (khay, xẻng, cuốc…) bằng formol 2 - 3%.
Chuẩn bị giá thể:
Bạn có thể đến cửa hàng bán vật tư nông nghiệp, cửa hàng cây cảnh mua giá thể của công ty đã đóng sẵn để gieo hạt hoặc có thể tự phối trộn từ các vật liệu sau:
Đất sạch: Đất phù sa hoặc đất ải được lấy từ nơi không bị ô nhiễm hóa chất, vi sinh vật (nấm, vi khuẩn, virus, tuyến trùng...), không có cỏ dại.
Phân chuồng hoặc phân trùn quế. Phân chuồng đã được ủ hoai mục, không có nguồn nấm bệnh, vi khuẩn…
Xơ dừa, trấu hun hoặc rơm rạ ủ mục, đã được xử lý, không có nấm bệnh, độc tố.
Cách trộn giá thể và đóng khay gieo hạt:
Tỷ lệ trộn: xơ dừa 30%, phân chuồng mục/phân trùn quế 30%, đất 40%, phân lân 2 - 3 kg/tấn giá thể và vôi 5 - 6 kg/tấn giá thể. Trộn đều các loại hỗn hợp.
Đóng khay để gieo hạt: Đổ đầy giá thể đã trộn đều vào khay và nén nhẹ bằng cách đập nhẹ khay để nèn chặt đất. Giá thể trong khay sẽ bị lõm xuống cần bổ sung thêm giá thể.
Dùng thước hay tấm gỗ phẳng gạt nhẹ đất trên khay cho phẳng, sau đó tưới đều toàn bộ khay ươm. Tưới tới mức dưới đáy khay thấy có nước chảy ra 1 chút. Để đất không bị trôi ra ngoài nên sử dụng ô roa có lỗ thật nhỏ.
Chuẩn bị hạt giống
Bạn nên mua hạt giống tại các cửa hàng bán hạt giống rau có uy tín, xuất xứ rõ ràng.
Hạt xà lách rất nhỏ nên không cần ngâm ủ trước khi gieo, tuy nhiên nếu ngâm ủ hạt nứt nanh rồi mới gieo thì cây sẽ nhanh nảy mầm và cây mọc đồng đều hơn.
Cách ngâm, ủ như sau:
Bước 1: Thúc mầm và xử lý hạt giống: Ngâm nước ấm có nhiệt độ 50-55oC (2 sôi + 3 lạnh) trong 30 phút
Bước 2: Vớt hạt xà lách ra rửa sạch để ráo nước.
Bước 3: Để hạt vào khăn bông ẩm (đã vắt ráo) gói lại, cho gói hạt vào bao nilon hoặc hộp nhựa đậy kín miệng chống bốc hơi thoát nước.
Bước 4: Theo dõi sau 36 giờ ủ hạt bắt đầu nảy mầm thì đem gieo. Không nên để hạt nảy mầm quá dài, rễ mầm dễ bị gãy trong khi gieo.
Hướng dẫn cách gieo hạt
Hạt rau xà lách rất nhỏ nên khi gieo hạt cần chú ý thực hiện theo đúng yêu cầu kỹ thuật gieo.
Bước 1: Lấy tay ấn nhẹ vào các lỗ của khay đã lấp kín giá thể ở độ sâu khoảng 0,3cm, gieo 1-2 hạt/lỗ tùy theo tỷ lệ nảy mầm của hạt.
Bước 2: Khi gieo hết khay dùng chính lớp giá thể đã chuẩn bị phủ một lớp mỏng trên bề mặt của hạt.
Bước 3: Dùng nước sạch tưới nhẹ, tưới đi tưới lại 1 - 2 lần sao cho nước ướt đều hạt và giá thể.
Lưu ý: Trong tất cả các bước khi gieo hạt, không nên để khay trực tiếp lên mặt đất nhằm hạn chế cây con bị nhiễm bệnh và rễ phát triển ra bên ngoài bầu làm đứt rễ khi nhổ cây. Nên đặt khay trên giàn cao 20 - 80cm tùy điều kiện. Để khay ở nơi khô thoáng, nhiều ánh sáng mặt trời, không bị ảnh hưởng của mưa.