Tự chọn lọc được giống nhãn chín sớm hơn trà chính vụ khoảng 1 tháng, ông Đỗ bán được nhãn quả với giá 25.000 đồng/kg, gấp đôi nhãn chính vụ.
Ông Đỗ Thế Đỗ ở xã Khoái Châu (Hưng Yên) cho biết, ông vừa cắt bán cho thương lái 1 tạ nhãn quả với giá mở vườn 25.000 đồng/kg, vẫn còn 10 tấn nhãn nữa sẽ chín, cho thu hoạch hết vào cuối tháng 7 này nên chắc chắn giá bán không thay đổi.
Ông Đỗ nói chắc nịch như vậy vì đây là một trong rất ít vườn nhãn chín sớm tự nhiên nhất tỉnh, trong khi phải sang tháng 8 Hưng Yên mới có nhãn cho thu hoạch rộ.

Giống nhãn của ông Đỗ cho thu hoạch sớm 25 ngày so với các vườn nhãn chín đại trà. Ảnh: Hải Tiến.
Để có được vườn nhãn chín sớm quý hiếm nêu trên, ông Đỗ kể, ông chuyển đổi đất trồng ngô sang chuyên canh nhãn từ năm 1994, nhiều năm sau đó nhãn liên tục được giá, thu nhập luôn đạt gấp 3 - 4 lần canh tác cây ngô trên cùng diện tích. Nhờ đó ông đã có vốn tích tụ được 5 mẫu (1,8 hecta) ruộng của nông dân địa phương để mở rộng trồng nhãn.
Nhưng từ sau năm 2017, giá nhãn quả bắt đầu giảm dần, hiệu quả canh tác xuống rất thấp, có năm tiền bán nhãn chỉ đủ mua phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Vì thế ông Đỗ phải chặt bỏ bớt 2 mẫu nhãn đang kỳ khai thác kinh doanh để thay bằng các cây trồng cho thu nhập cao hơn.
Phải tới năm 2021, ông Đỗ mới vỡ lẽ huyện Khoái Châu (cũ), bao gồm xã Khoái Châu (mới) được nổi danh là vựa nhãn chín muộn của tỉnh do trồng giống nhãn muộn Miền Thiết, ít mất mùa, dễ thâm canh, cho quả to đều, cùi dày, chín tập trung. Tuy nhiên giống nhãn Miền Thiết có nhược điểm vỏ quả dày, giòn, mã xấu, khó tăng cao giá bán, nhất là vào những năm được mùa nhãn.
Mặt khác, vì nhãn chín tập trung, cho sản lượng quả lớn trong thời gian ngắn, gây áp lực cho công tác tiêu thụ nên làm giảm giá bán, giảm hiệu quả đầu tư sản xuất.
Để khắc phục những tồn tại trên, ông Đỗ phải bỏ ra rất nhiều ngày đi hỏi thăm khắp các vườn nhãn trong khu vực nhằm tìm ra giống nhãn vừa chín sớm, vừa cho chất lượng quả ngon để trồng thay thế giống nhãn trong vườn nhà...

Vườn nhãn của ông Đỗ chín sớm 35 ngày so với nhãn chính vụ. Ảnh: Hải Tiến.
Tình cờ vào một buổi trưa giữa năm 2022, ông Đỗ thấy có một số cây nhãn của hộ dân bên sông Hồng cho quả ăn khá ngon, chín sớm hơn thường lệ khoảng 1 tháng. Không bỏ lỡ cơ hội, ông liền tìm vào chủ hộ hỏi mua bằng được các mắt nhãn trên những cây chín sớm mang về ghép cải tạo cho vườn nhãn Miền Thiết của gia đình.
Kết quả sau 3 năm, ông Đỗ đã có được hơn 1 hecta 2 giống nhãn chín sớm nêu trên. Trong đó, một giống hạt hơi to nhưng chất lượng khá ngon, đặc biệt cho thu hoạch sớm hơn đại trà (nhãn chín chính vụ) từ 32 - 35 ngày.
Giống còn lại chỉ chín sớm hơn các trà nhãn chính vụ 25 ngày, đổi lại quả ăn rất ngon, mỏng vở, mềm, mã sáng đẹp, dễ tách, ráo cùi, hương thơm, vị ngọt sắc... Nhờ đó, ông Đỗ đã rải vụ thu hoạch cho vườn nhãn của mình được hơn 1 tháng, tăng được 2 lần thu nhập so với các trà nhãn chín chính vụ chín trong tháng 7 âm lịch tại địa phương.