Lựa chọn loại cây để trồng
Các loại cây bóng mát rất phong phú như trẩu, trám, gỗ, mỡ, keo, tràm, muồng đen, muồng lá nhọn, cây hoa hoè, bồ kết tây... Tùy theo khả năng thích ứng của từng loại cây với điều kiện mỗi vùng miền mà chúng ta lựa chọn loài cây thích hợp để gieo trồng.
Trồng cây xoan ta che bóng mát cho vườn chè ở Tuyên Quang.
Các loài cây được sử dụng làm cây che bóng thông dụng hiện nay ở nước ta là cây muồng lá nhọn, hoa hòe và muồng đen.
Các loài cây này đều thuộc cây họ đậu, tán lá thông thoáng, lá thường xanh quanh năm, chịu hạn tốt. Đặc biệt bộ rễ của chúng có nốt sần. Mỗi nốt sần này là một nhà máy tổng hợp phân đạm tự nhiên để cung cấp cho cây và cho đất. Riêng trong số này, cây hoa hòe còn có nụ làm đồ uống, vị thuốc chữa bệnh cao huyết áp rất tốt.
Cây che bóng trên chè có nhiều nhưng phổ biến nhất hiện nay là cây muồng lá nhọn.
Chuẩn bị trước trồng cây che bóng
Xác định thời vụ:
Trồng cây vụ xuân, trồng cành vào vụ mưa (từ 1/2 đến 15/4 hàng năm).
Xác định mật độ, khoảng cách:
Đường lô, trong hàng trồng các cây họ đậu (như hoa hoè, muồng đen, muồng lá nhọn...) khoảng cách trồng ở đường lô 2,0 - 2,5 m trồng 1 cây, trong hàng chè 3 - 5 m trồng 1 cây, cách 3 hàng chè trồng 1 hàng cây bóng mát, với cây muồng lá nhọn mật độ khoảng 250 - 300 cây/ha.
Mới trồng có thể trồng dày hơn 500 - 600 cây/ha. Khi cây bóng mát lớn thì tỉa thưa dần để lại đủ 300 cây/ha.
Chuẩn bị dụng cụ:
Cuốc, xẻng, cọc tre (đường kính 1 - 2 cm, dài 1,0 - 1,2 m), dây buộc.
Đào rạch theo hàng đã xác định:
Miệng rạch rộng 50 - 55 cm, đáy rộng 40 - 45 cm, sâu 40 cm.
Phân bón:
Phân hữu cơ: 20 - 25 tấn/ha, Lân supe: 500 - 600 kg/ha.
Cách bón: Toàn bộ phân hữu cơ + phân lân trộn đều, rải mỏng theo rạch, sau đó phủ đất lên, bón trước khi trồng 1 tháng.
Cây giống:
Cây muồng lá nhọn, keo,... được ươm bầu.
Cây xoan giống.
Cây keo giống.
Trồng cây và chăm sóc
Đào hốc theo khoảng cách trồng cây đã xác định: Hốc đủ rộng để đặt bầu cây.
Trồng cây có bầu: Bóc bầu tránh để vỡ bầu, đặt cây vào hốc, lấp đất, nén nhẹ đất cho cây đứng vững chắc. Nếu cây có kích thước lớn thì sau khi trồng nên cố định cây bằng cọc tre để cây không bị gió lay bộc gốc.
Chăm sóc: Bón bổ sung 100 kg Lân suppe cùng với 30 kg Urê/ha/năm cho cây cốt khí. Cần chú ý phòng trừ cỏ dại và trâu bò phá hại. Cắt tỉa định kỳ thân lá để làm phân bón tại chỗ.